Przemyśl – Tuligłowy
Drugi etap tegorocznego niedzielnego pielgrzymowania odbędzie się w dniu 14 maja. Rozpocznie się Mszą św. o godz. 7.00 w przemyskiej bazylice archikatedralnej. Z centrum Przemyśla szlak jakubowy wiedzie na Winną Górę, przechodzi obok pozostałości XIX Fortu pierścienia wewnętrznego Winna Góra. Nieco dalej, obok kościoła pw. św. Józefa Sebastiana Pelczara, znajduje się obelisk Pax Vobis z wyrytym nań wezwaniem do pamięci i modlitwy za poległych ze wszystkich narodów, którzy na tej ziemi podczas licznych wojen, zwłaszcza walk o Twierdzę Przemyśl 1914/1915, oddali swoje życie. Dalej szlak biegnie drogą grzbietową przez Lipowicę obok pozostałości XVIII Fortu pierścienia wewnętrznego, a następnie, przed Ujkowicami, obok Fortu IX Brunner, wchodzącego w skład pierścienia zewnętrznego Twierdzy. Przez Ujkowice szlak jakubowy prowadzi polną drogą do prawosławnego monasteru na przeciwległym końcu tejże wsi. Potem przez las przedziera się do wsi Maćkowice, a przez następny las do Woli Rokietnickiej, skąd do bliskich już Tuligłów można dojść różnymi ścieżkami. W Tuligłowach, w dolnej części wsi, zachowały się obwarowania obronne z XVII wieku, na których w ostatnich latach ustawiono wysoki krzyż, a przy pielgrzymim szlaku postawiono dużą figurę św. Jakuba Apostoła. Na tuligłowskich polach nadal pojawiają się nowe krzyże i i pomniki.
Tuligłowy jednak najbardziej są znane jako sanktuarium Matki Bożej Niepokalanej. Cudowny obraz Najświętszej Maryi Panny według tradycji przynieśli do Tuligłów w drugiej połowie XIV wieku mieszkańcy Podola ze wsi Kudrenice, którzy uciekając przed Tatarami aż tutaj, w tym małym jarze między pagórkami, „przytulili” swoje głowy i zostali na stałe. Stąd wywodzi się nazwa zaludnionej przez nich wsi. Omodlony obraz, który przynieśli z sobą, zawiesili na topoli i tam schodzili się na wspólne nabożeństwa. Na miejscu tej topoli dziedzic Rudołowic i Tuligłów, Mikołaj Mzurowski, w 1393 r. ufundował pierwszy drewniany kościół i w nim, w głównym ołtarzu, umieszczono obraz Matki Bożej Niepokalanej, przy którym modlący się ludzie doznawali szczególnych łask. Gdy w 1624 r. pierwszy kościół został zniszczony przez Tatarów, niezwłocznie przystąpiono do budowy nowego, obszerniejszego drewnianego kościoła, którą ukończono w 1629 r. W XVIII wieku rozwijający się kult Matki Bożej i coraz większy napływ pielgrzymów spowodowały konieczność budowy kolejnej, większej świątyni. Nowy, murowany kościół wraz z przylegającym klasztorkiem, który stoi do dziś, ukończono w 1770 r. Staranie o koronację łaskami słynącego obrazu Matki Bożej rozpoczął biskup Wacław Sierakowski w 1744 r. Dokonał jej jednak dopiero biskup Józef Sebastian Pelczar w 1909 r. Na koronację przybyło prawie sto tysięcy pielgrzymów. W 2009 r. uroczyście obchodzono stulecie koronacji.
Maryja w cudownym wizerunku Tuligłowskim przez sześć wieków i nadal rozlewa na swych czcicieli wiele łask, chroniąc ich w niebezpieczeństwach i wskazując drogę do swego Syna, Jezusa Chrystusa.
Duszpasterstwo w Tuligłowach aktualnie prowadzą księża ze Zgromadzenia Świętego Michała Archanioła, zwani popularnie michalitami. Zgromadzenie to założył ks. Bronisław Markiewicz w Miejscu Piastowym. Obecnie prowadzą oni na Podkarpaciu duszpasterstwo także w kilku innych parafiach. Obok Zgromadzenia Księży ks. Markiewicz założył również Zgromadzenie Sióstr. Charyzmat obydwóch Zgromadzeń wyraża się w dwóch hasłach: „Któż jak Bóg?! oraz „Powściągliwość i praca”. Zgromadzenia te otrzymały aprobatę kościelną dopiero po śmierci ich założyciela: męskie 29 września 1921 r., żeńskie 2 sierpnia 1928 r. Ich centrala obecnie znajduje się w pobliżu Warszawy.
ks. Kazimierz Bełch